Grąbkowski kurhan wśród najważniejszych odkryć archeologicznych w Polsce

Odkrycie z terenu gminy Potęgowo znalazło się w ścisłej czołówce plebiscytu magazynu popularnonaukowego Archeologia Żywa.

Trzecie miejsce i 21% głosów grąbkowski kurhan otrzymał w kategorii "Najważniejsze Odkrycie Archeologiczne w Polsce 2021 (Wybór Czytelników)". Największą ilość głosów oddano na odkrycie jedynej na świecie egipskiej mumii kobiety w ciąży, należącej do Uniwersytetu Warszawskiego. Druga była Wrzępia i ogromne centrum produkcji garncarskiej.

Na obiekt w Grąbkowie, wiele lat temu uwagę zwróciła Karolina Maria Gołębiowska, wraz z Kazimierzem Stępniakiem właścicielka grąbkowskiego pałacu i pobliskich terenów. W 2019 roku pani Karolina poprosiła o pomoc w zweryfikowaniu tego miejsca lokalnego archeologa i pasjonata historii Tomasza Wiktorzaka ze Stowarzyszenia Przyjaciół Łupawy „Dolina Łupawskich Megalitów”. Na przełomie września i października 2021 roku, za zgodą konserwatora zabytków oraz przy istotnym wsparciu właścicieli terenu, przeprowadzone zostały ratunkowe badania archeologiczne pod kierunkiem Pracowni Archeologicznej „Alagierscy” Katarzyna, Piotr Alagierscy z Chodzieży.

Podczas intensywnych wykopalisk odkryto bogaty pochówek z tzw. kultury przedłużyckiej, z około II okresu epoki brązu. Datowanie bezwględne jeszcze nie jest ustalone ale można ze sporym prawdopodobieństwem szacować wiek kurhanu na ok. 1700-1500 lat przed naszą erą. Komora grobowa kobiety i mężczyzny (być może trzeciej osoby) była bogato wyposażona w dary grobowe charakterystyczne dla wczesnej epoki brązu między innymi takie jak: brązowa siekierka z podniesionymi brzegami, brązowy sztylet z fragmentem pochewki, tarczki i szpile z brązu, kolię bursztynowa, toporek kamienny czy kamienne żarno. Odkryto także fragmenty kości i włosów, co jest ewenementem na naszych ziemiach, gdyż tego typu znaleziska nie zachowują się z racji na uwarunkowania glebowe.

Kurhan kamienno - ziemny wymagał rozebrania ok. 50 ton głazów i kamieni. Teraz cierpliwie trzeba czekać na badania specjalistyczne, które przyniosą więcej szczegółowych informacji na co potrzebny jest czas i fundusze. Zapewne całość projektu zakończy się publikacją książkową.

Archeologia Żywa to jedyne archeologiczne czasopismo popularnonaukowe w Polsce. Przeznaczone jest ono nie tylko dla archeologów, ale również pasjonatów tej nauki, a także specjalizacji pokrewnych.